افزایش قیمت بنزین در سال 98 چقدر صحت دارد؟
تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۷۹۲۴۷۱
چند روزی است که شایعه گرانی بنزین و آغاز سهمیه بندی سوخت و از طرفی افزایش یارانه های نقدی به شدت در فضای مجازی شنیده می شود شایعاتی که البته تاید نشده است. در همین رابطه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد: مطالب منتشر شده صرفا نظر شخصی بوده و فاقد اعتبار است و در صورت ابلاغ هر تصمیمی در این باره، موضوع از سوی این شرکت اعلام خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش همشهری‌آنلاین، همزمان با بالا گرفتن گمانه‌زنی‌ها درباره قطعی بودن افزایش قیمت بنزین و اظهار نظر چند نماینده مجلس درباره این موضوع مهم، سردبیر یک رسانه منتسب به صدا و سیما در صفحه شخصی خود در توییتر پستی منتشر و قیمت نهایی، میزان سهمیه و زمان آغاز سهمیه‌بندی را در آن اعلام کرد.
بر اساس آنچه در پست این خبرنگار آمده بود، سهمیه بنزین ماهانه ۶۰ لیتر و بهای بنزین سهمیه‌ای ۱۵۰۰ تومان تعیین شده است. ضمن اینکه مالکان خودرو‌ها می‌توانند بنزین آزاد را با بهای هر لیتر ۲۵۰۰ تومان از جایگاه‌ها دریافت کنند. زمان آغاز سهمیه‌بندی هم پنجشنبه این هفته یا شنبه هفته آینده اعلام شده بود.
در پی فراگیر شدن شایعه افزایش قیمت بنزین، شرکت ملی پخش و پالایش فراورده‌های نفتی با انتشار یک اطلاعیه اعلام کرد مطالب منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی صرفا نظر شخصی و فاقد اعتبار است. در صورت ابلاغ هر تصمیمی درباره سهمیه‌بندی یا افزایش بهای بنزین موضوع از سوی این شرکت اعلام خواهد شد.
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسه مجلس چند روز پیش در صفحه شخصی خود در توییتر درباره افزایش قیمت بنزین نوشته بود: شنیده شده دولت در چند روز آینده برای جبران کسری بودجه سهمیه‌بندی بنزین را اجرایی می‌کند و قیمت را افزایش می‌دهد … دولت باید طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها بخشی از درآمد افزایش قیمت بنزین را به حساب مردم واریز و بخشی را صرف دارو و درمان کند.»
پس از این ماجرا، فاطمه کاهی (سخنگوی شرکت پالایش و پخش) گفت: «تاکنون مصوبه‌ای در این باره ابلاغ نشده و اطلاعی هم از برنامه دولت و مجلس در این باره نداریم.» پیش‌تر هم علی ربیعی، سخنگوی دولت گفته بود: «هیچ برنامه‌ای برای سهمیه‌بندی و اصلاح قیمت بنزین تعیین نشده است. چند برنامه در این زمینه مطرح است که سعی کردیم نظر اقتصاددان‌ها، کارشناسان و جامعه‌شناسان را هم بگیریم.»
"احتمال میرود که در هفته پیش رو همه چیز در این باره مشخص شود" اما استدلال موافقان افزایش قیمت بنزین چیست؟ موافقان افزایش قیمت بنزین طیف‌های مختلفی را شامل می‌شود که بعضا دلایل درستی نیز برای خواسته خود دارند که سه مورد زیر از پرتکرار‌ترین و منطقی‌ترین استدلال‌های موافقان افزایش است.
۱- قاچاق
یکی از عمده‌ترین دلایلی که در لزوم افزایش قیمت بنزین مطرح می‌شود این است که بخصوص پس از افزایش جهشی قیمت ارز در سال گذشته، میزان قاچاق سوخت نیز روند شتابانی به خود گرفته و روزانه طبق برخی آمار بین ۱۵ تا ۲۰ میلیون لیتر قاچاق می‌شود که افزایش قیمت می‌تواند این مسئله را کاهش دهد.
۲- مصرف بی‌رویه و آلودگی هوا
از دیگر دلایلی که موافقان بالابردن قیمت‌ها به آن اشاره می‌کنند سیر صعودی میزان مصرف بنزین در چندسال اخیر و بخصوص پس از حذف سهمیه‌بندی و کارت سوخت است که این افزایش علاوه بر سوزاندن منابع کشور، آلایندگی هوا را نیز به همراه دارد که باتوجه به ورود سالانه چند میلیون خودرو به خیابان‌ها نظر درستی است. البته مصرف نامتعارف و بالاتر از استاندارد‌های روز خودروهای تولید داخل را نیز باید این مساله اضافه کرد. همچنان خودروهای تولید داخل بطور میانگین در هر ۱۰۰ کیلومتر، ۸ الی ۱۰ لیتر بنزین مصرف می‌کنند؛ درحالی که خودروسازانی که هم نسل ایران خودرو و سایپا هستند، هم اکنون با مصارف ۴ لیتر و کمتر خودرو به بازار عرضه می‌کنند.
۳- مدیریت مصرف
دیگر دلیل موافقان برای افزایش قیمت این است که با این سیاست، مصرف بنزین که در برخی بازه‌های زمانی از تولید آن علی‌رغم افتتاح پالایشگاه ستاره‌خلیج فارس پیشی می‌گیرد، کنترل شده و در بلندمدت کشور نیازی به واردات این محصول استراتژیک پیدا نخواهد کرد.
گرچه دلایلی که موافقان برای این سیاست مطرح می‌کنند تاحدودی درست و قابل تامل است، اما مسایلی نیز در این میان وجود دارد که فارغ از تاثیرات سیاسی و اجتماعی این تصمیم، ضرورت جلوگیری از افزایش قیمت را نشان می‌دهد که به بررسی آن می‌پردازیم.
چرا بنزین نباید گران شود؟ همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، استدلال‌های موافقان گرچه در کلیات قابل قبول است، اما در جزئیات و نحوه اجرای این سیاست به نحوی که اکنون مطرح است نه تنها به هدف خود نمی‌رسد بلکه هزینه‌های زیادی نیز ایجاد می‌کند که نتیجتا اصل ماجرا به ضد خود تبدیل می‌شود. موارد زیر دلایلی است که رد کننده استدلال موافقان است.
۱- تاثیر گرانی بر قاچاق
بر کسی پوشیده نیست که میزان بالای قاچاق سوخت بخصوص در مرز‌های شرقی کشور یکی از مشکلات است که باید برای حل آن اقدام فوری انجام داد چرا که در واقع دارایی کشور و مردم توسط عده‌ای دلال و سودجو در آن سوی مرز‌ها به چندین برابر قیمت فروخته می‌شود.
طبق بررسی‌هایی که برخی مجموعه‌ها انجام داده و براساس آن میزان سود هر قاچاقچی سوخت را به ازای هر لیتر بنزین محاسبه کرده‌اند، به طور میانگین به ازای هر لیتر بنزین ۱۰ و گازوئیل ۹ هزار تومان سود نصیب قاچاقچیان می‌شود که رقم عجیبی است.
اما آیا گران‌کردن بعنوان مثال ۳ برابری قیمت بنزین تاثیری بر کاهش قاچاق خواهد داشت؟ به عبارت دیگر قاچاقچی که از خطرات این اقدام آگاه است حاضر است به دلیل کم شدن ۲ هزار تومانی سودش و رسیدن آن به ۸ هزار تومان دلالی در این بازار را رها کند؟
نمیشود منکر شد که این تصمیم از میزان قاچاق کم نمی‌کند، اما مطمئنا با فرض افزایش ۳۰۰ درصدی قیمت بنزین بازهم پاسخ به پرسش کاهش قاچاق پس از افزایش قیمت منفی است.
۲- تاثیر بر مصرف و آلودگی هوا
از دیگر ادله‌های گرانی بنزین، جلوگیری از مصرف بی‌رویه است. در این مورد نیز باید اشاره کرد که درست است با افزایش بر فرض مثال حتی ۳ برابری قیمت میزان مصرف تا حدودی کاهش پیدا می‌کند، اما آیا می‌تواند ادامه دار بوده و میزان قابل توجهی باشد؟
برای پاسخ به این سوال باید اشاره کرد که اولا چرا تنها برای کاهش مصرف و آلودگی هوا سیاست قیمت‌گذاری در دستورکار مسئولان قرار می‌گیرد و از ابزار‌های دیگری مثل فرهنگ‌سازی برای استفاده از حمل و نقل عمومی، توسعه حمل ونقل عمومی، کاهش میزان مصرف سوخت اتومبیل‌ها و وضع مالیات برای دارندگان خودروهای پرمصرف و... استفاده نمیشود.
ثانیا مسئله اصلی و مهم این است که شبکه حمل و نقل عمومی در حال حاضر توان جابجایی و ظرفیت لازم را برای پاسخگویی به افزایش حجم تردد ندارد. نمیشود بدون در نظر گرفتن واقعیات جامعه صرفا بر مبنای تئوری‌های مصرف به این نتیجه رسید که افزایش قیمت کاهش مصرف را به همراه دارد بلکه با توجه به شرایط عمومی می‌توان انتظار داشت این افزایش بدلیل مهیا نبودن زیرساخت‌ها به ثمر نرسد.
۳- تاثیر بر مدیریت مصرف
شکی نیست سهمیه‌بندی در صورتی که اختلاف قیمت یارانه‌ای با آزاد بسیار بالا باشد می‌تواند در بلندمدت به کاهش و کنترل مصرف منتهی شود، اما افزایشی که اکنون مدنظر دولت مردان است و شیوه سهمیه‌بندی که در سخنان مسئولان طرح شده نه تنها نمی‌تواند جلوی افزایش مصرف را بگیرد بلکه به دلیل جو روانی مانع اقدامات دیگر نظیر حذف پرمصرف‌ها از سهمیه بندی می‌شود. به عبارت دیگر این ارقامی که از افزایش مطرح می‌شود برای بنزین آزاد کماکان برای افرادی که خودروهای چندین میلیاردی دارند و در طبقه پرمصرف نیز قرار دارند فرق چندانی ایجاد نمی‌کند.
اما فارغ از استدلال‌های درستی که موافقان این تصمیم دارند آنچه محل بحث اصلی است، تاثیر این بالا رفتن قیمت بر تورم و گران‌شدن سایر ملزومات زندگی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
همانطور که زنگنه نیز می‌گوید این اتفاق بلاشک همراه با اثر تورمی خواهد بود که علاوه بر تورم واقعی است که این افزایش قیمت بر سایر کالا‌ها و خدمات می‌گذارد و دیگری آثار روانی است که بسیار مهم‌تر است. به عبارت دیگر انتظار افزایش قیمت می‌تواند باعث افزایش قیمت شود و قیمت‌ها را بیش از اندازه بالا ببرد.
اما آنچه در این میان بیشتر به چشم می‌آید و کارشناسان نیز برآن صحه می‌گذارند این است که سازمان برنامه و بودجه برای جبران کسری منابع به سراغ افزایش قیمت حامل‌های انرژی رفته است. گرچه رئیس جمهور وعده داده یارانه‌های پرداختی را بیشتر کند و یکی از منابع این افزایش نیز از محل همین گران کردن بنزین است، اما آنچه محل سوال است اینکه آیا دولت توانایی این را دارد که سطح معیشت مردم را که در شرایط نامناسبی قرار دارد حفظ کند و یا با این افزایش موج جدید تورمی و گرانی چندین باره کالا‌ها را شاهد خواهیم بود که نتیجه آن وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی است؟
منبع: فرارو
کلیدواژه: قیمت بنزین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۷۹۲۴۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دردسرهای افزایش بیش از حد انرژی‌های تجدیدپذیر برای آینده
بهره‌وری انرژی برای آینده‌ای پایدار حیاتی است، با این حال افزایش بیش از حد استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بدون وجود زیرساخت‌های کارآمد و مدیریت مصرف، جهان را با مشکلات بسیار مواجه می‌کند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، اتلاف انرژی یک مشکل بزرگ است و حدود سه‌چهارم انرژی جهانی به دلیل سیستم‌ها یا زیرساخت‌های ناکارآمد و رفتارهای مصرف نادرست هدر میرود. بهره‌وری انرژی اغلب به نفع افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر نادیده گرفته می‌شود، حال آن‌که بهبود آن و کاهش اتلاف انرژی می‌تواند انتشار کربن را پایین آورد، در هزینه‌ها صرفه‌جویی کند و بار تولید انرژی سبز را کاهش دهد. از آنجا که دولت‌ها بر توسعه ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود تمرکز می‌کنند، بسیاری از آن‌ها یک عنصر حیاتی برای تقویت امنیت انرژی پاک یعنی مدیریت زباله‌های انرژی را نادیده می‌گیرند.
دردسرهای افزایش اتکا به انرژی‌های تجدیدپذیرکشورها در سراسر جهان باید سیستم‌های موجود خود را اصلاح کنند تا اطمینان حاصل شود که انرژی در حمل‌ونقل و استفاده از بین نمی‌رود و شبکه‌های برق آماده پذیرایی از پروژه‌های انرژی پاک جدید می‌شوند که انتظار میرود طی دهه‌های آینده ارائه شوند.
این توسعه نیازمند تمرکز بیشتر بر کاهش اتلاف انرژی به جای افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر است، زیرا جایگزینی انرژی‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر بدون توجه به کارآمدی و کاهش مصرف در عمل بی‌فایده خواهد بود. یکی از موارد مشکل‌ساز در این زمینه برای اروپا، عرضه بیش از حد پنل‌های خورشیدی از چین به‌دنبال افزایش اهداف ظرفیت انرژی خورشیدی خود توسط دولت‌ها است.
چین در تولید مقادیر زیادی پنل با هزینه کم بسیار موفق بوده است. این امر به تولید بسیار کمتر پنل‌های خورشیدی در مناطق گران‌تر مانند اروپا و اتکای بیشتر به چین برای تهیه پنل‌های خورشیدی در سراسر جهان منجر شده و رقابت تولیدکنندگان داخلی را با مشکل مواجه کرده است. به این ترتیب دولت‌ها به فکر وضع تعرفه‌هایی بر صادرات انرژی‌های تجدیدپذیر چین هستند که به زودی به ایالات متحده نیز راه پیدا خواهد کرد.
انتظار میرود چین مقادیر زیادی پنل‌های خورشیدی را به کشورهای سراسر جهان بفروشد و به آن‌ها امکان توسعه پروژه‌های انرژی خورشیدی کم‌هزینه را بدهد. این امر نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر در فناوری انرژی خورشیدی است، با این حال می‌تواند منجر به اتکای بیش از حد به افزایش ظرفیت به جای بهبود کارایی در تمام منابع انرژی و کاهش مصرف انرژی شود.
بهره‌وری انرژی از لحاظ تاریخی بیشترین سهم را در کاهش گازهای گلخانه‌ای به ارمغان آورده است. معرفی مجدد آن برای عصر انرژی‌های تجدیدپذیر و دستیابی به اهداف کربن‌صفر خالص تا سال ۲۰۵۰، بشر را قادر می‌سازد تا به این روند ادامه دهد.
برخورداری از شانس مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی و پای‌بندی به توافق‌نامه پاریس در سال ۲۰۱۵ برای رسیدن به هدف کربن‌صفر خالص و حفظ گرمایش جهانی به زیر ۱.۵ درجه سانتی‌گراد، نیازمند بهره‌وری انرژی است. بهره‌وری انرژی می‌تواند یک‌سوم صرفه‌جویی کربن مورد نیاز را تا رسیدن به کربن‌صفر خالص تأمین کند و با برق‌رسانی هرچه بیشتر سیستم انرژی خود، ایجاد انعطاف‌پذیری در عرضه، تقاضا و ذخیره‌سازی انرژی و استفاده مجدد از گرمای اتلاف‌شده، کارایی انرژی را افزایش می‌دهد.
مهندسی سیستم انرژی آینده نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا و بریتانیا ممکن است بتوانند با به حداکثر رساندن پتانسیل تقاضا، هزینه‌های اجتماعی سالانه ۱۱.۲ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۳۰ و ۱۶.۶ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۵۰ کاهش دهند. این انعطاف‌پذیری به این مناطق کمک می‌کند تا انتشار گاز کربن‌دی‌اکسید خود را تا حدود ۴۰ میلیون تن کاهش دهند و تولید برق از گاز طبیعی را به میزان ۱۰۶ تراوات ساعت یا حدود یک‌پنجم مصرف گاز طبیعی اتحادیه اروپا برای تولید برق نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش دهد. انتقال از سوخت‌های فسیلی به یک سیستم کاملاً الکتریکی می‌تواند تا ۴۰ درصد از مصرف انرژی نهایی را کاهش دهد.
بهره‌وری انرژی در فناوری‌های نوظهوراطمینان از بهره‌وری انرژی در فناوری‌های نوظهور نیز بسیار مهم است. بازار هیدروژن با سرعتی بالا در حال رشد است، زیرا دولت‌ها و شرکت‌ها در سراسر جهان به دنبال جایگزین‌های سوخت پاک‌تر برای نیرو دادن به صنایعی مانند تولید و هوانوردی هستند. تبدیل انرژی تجدیدپذیر به هیدروژن از طریق الکترولیز به مقادیر زیادی انرژی نیاز دارد که بسیاری معتقدند بهتر است به‌طور مستقیم به‌عنوان برق مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین جهان باید فناوری‌های الکترولیز با راندمان بالا را برای بهبود فرآیند تبدیل و تمرکز بر کاهش تقاضا برای هیدروژن توسعه دهد. به این ترتیب یکپارچه‌سازی استراتژیک بخش‌هایی که گرمای اضافی را برای کاهش تقاضای انرژی و افزایش کارایی به کار می‌برند، ممکن و ضروری است.
تا پایان دهه تا ۵۳ درصد از انرژی ورودی جهانی به‌عنوان گرمای اضافی هدر میرود، اما این گرما می‌تواند برای تأمین انرژی ماشین‌آلات و همچنین گرمایش ساختمان‌ها و آب استفاده می‌شود.
سیستم‌های انرژی موجود در سطح جهانی بسیار ناکارآمد هستند و تقاضای انرژی در جهان همچنان در حال افزایش است. بنابراین، دولت‌ها در تلاش هستند تا به سرعت منابع انرژی موجود را با انرژی‌های تجدیدپذیر جایگزین کنند تا از تلاش‌های کربن‌زدایی حمایت کنند. در این میان برای کاهش ناکارآمدی‌ها و مهار مصرف غیرضروری انرژی، کار چندانی انجام نمیشود. بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش استفاده بیش از حد به کاهش انتشار کربن و همچنین کاهش بار دولت‌هایی که به دنبال افزایش تولید انرژی سبز با سرعتی ناپایدار هستند، کمک می‌کند.
کد خبر 748687
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است